در مراسمی که به همت  فرهنگستان جمهوری اسلامی ایران در روز شنبه 6 خرداد 1402 برگزار شد، کتاب آموزش‌وپرورش آینده؛ بازخوانی آموزش‌وپرورش ایران در آستانۀ قرن پانزدهم شمسی با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش، رؤسای فرهنگستان‌های چهارگانه و بیش از یکصد نفر از اعضا و مسئولان و مدیران فرهنگستانهای جمهوری اسلامی ایران، در محل فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران رونمایی شد.

به گزارش پایگاه فرهنگستان علوم،در ابتدای این مراسم، آقای دکتر علی اکبر صالحی، معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم، ضمن خیرمقدم به حاضران اظهار داشت:‌ کتاب آموزش‌‌وپرورش آیندۀ ایران، یک سند مهم برای دولت و مجلس به شمار می‌رود و باید از این کتاب در تصمیم‌هایی که در حوزۀ آموزش‌وپرورش گرفته می‌شود، بهره گرفت. ایشان با تأکید بر اهمّیّت آموزش کودکان و نوجوانان گفت: اگر می‌خواهیم جامعۀ متعالی داشته باشیم باید بستر خوبی برای آموزش کودکان فراهم کنیم و اگر امروز به امر آموزش کودکان توجه کنیم، آیندۀ روشنی را می‌توانیم برای جامعه متصوّر شویم. آقای دکتر علی اکبر صالحی افزود: انتشار کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده، اتّفاق بسیار ارزشمندی است و مقالات این کتاب می‌تواند راهگشای دست‌اندرکاران نظام آموزش‌وپرورش باشد. البته باید مطالب این کتاب همواره به‌روز شود تا پاسخگوی نیازهای نظام آموزش‌و‌پرورش در سال‌های آینده نیز باشد. دکتر صالحی در ادامه با اشاره به دانشگاه فرهنگیان گفت: این دانشگاه از نظر امکانات ضعیف است و باید این دانشگاه با سایر دانشگاه‌ها همکاری داشته باشد. همچنین همۀ ما از وضیعت معاش معلّم‌ها باخبریم و باید در جهت رفع مشکلات معلّم‌ها تلاش کنیم.  راه‌اندازی سازمان نظام معلّمان می‌تواند یکی از راهکارها برای طرح چالشهای پیش روی معلمان باشد.

پس از سخنان آقای دکتر صالحی، آقای دکتر محمدعلی محققی معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی درباره روند شکل‌گیری و تدوین کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده سخن گفت. به گفته ایشان از سال ۱۳۹۵، جلسۀ مشترک معاونین پژوهشی فرهنگستان‌ها شکل گرفته است و تا امروز ۴۵ جلسۀ مشترک برگزار کرده‌اند و از سال ۱۳۹۷ این جلسات توسعه پیدا کرده و کارگروه هنجارهای فرهنگی شکل گرفته و تاکنون ۳۲ جلسه برگزار کرده است و در هر جلسه مهم‌ترین موضوعات شناسایی شده‌اند و آموزش‌و‌پرورش رسمی کشور یکی از موضوعاتی بوده که در این جلسات درباره آن بحث و گفت‌وگو شده است. ایشان افزود: در این نشست‌ها تلاش کرده‌ایم به شناخت هنجارهای فرهنگی براساس فرهنگ و هویّت ملّی با تأکید بر عدالت آموزشی و در راستای هویّت ملّی بپردازیم تا بتوانیم الگوهای الهام‌بخشی در این حوزه ارائه کنیم. کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده با تعامل و همکاری شکل گرفته است و فرهنگ همکاری و مشارکت از ارکان مهم در نظام‌های تعلیم و تربیّت محسوب می‌شود.

در ادامه مراسم خانم دکتر مریم دانشگر، سرپرست گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گفت: کتاب آموزش‌وپرورش آینده؛ بازخوانی آموزش‌وپرورش ایران در آستانۀ قرن پانزدهم شمسی در قالب پنج فصل نگاهی به آینده، سلامت همه‌جانبه، عدالت آموزشی، هویّت ملّی و سندکاوی و آسیب‌شناسی و بیست‌وسه بخش سامان یافته است. انتخاب موضوعات در کارگروه مشترک فرهنگستان‌ها مبتنی بر اسناد بالادستی آموزش‌وپرورش، شامل سند تحوّل بنیادین آموزش‌وپرورش و برنامۀ درسی ملّی صورت گرفته است. ایشان افزود: انتخاب نویسندگان هر بخش بر اساس تخصّص، شهرت علمی و راهبرد کتاب انجام شده است. بررسی علمی و تخصّصی هر یک از بخش‌های کتاب بر اساس موضوع به عهدۀ یکی از فرهنگستان‌های زبان و ادب فارسی، علوم، علوم پزشکی و هنر بوده است. ویراستاری کتاب در فرهنگستان زبان و ادب فارسی انجام شده و طراحی و امور هنری در فرهنگستان هنر صورت گرفته است. خانم دکتر دانشگر ادامه داد: در برنامه‌ریزی و تألیف کتاب به این مسئله توجه شده که ساختار و نظام آموزشی مبحثی پیچیده با جزئیاتی متعدد است و برای هر‌گونه نظر و ارائه پیشنهاد و راهکار در بهبود ساختار آموزش عمومی پیش از دانشگاه، نیاز است به موضوع آموزش‌و‌پرورش نگرشی چند‌سویه داشته باشیم. به‌همین‌سبب با علم به این که گستردگی موضوع به حدّی است که زمان و مشارکت بیشتری می‌طلبد، کتاب حاضر با بازخوانی نقّادانه تجارب زیستۀ گذشته، در تلاش است پیشنهادهایی واقع‌گرایانه و کاربردی به نظام رسمی آموزش‌و‌پرورش کشور در وضعیت فعلی ارائه دهد.

در ادامه جلسه هریک از رؤسای فرهنگستانها سخنرانی ایراد کردند.

آقای دکتر غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان این مطلب که کتاب «آموزش‌‌وپرورش آینده» حاصل همکاری چهار فرهنگستان است؛ گفت: تحقق این امر را  به رؤسای فرهنگستان‌ها و به استادانی که در این کار سهیم بوده‌اند تبریک می‌گویم. مایلم در این مراسم به عنوان یک آموزش‌وپرورشی سخن بگویم. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان این مطلب که اهمّیّت آموزش‌وپرورش از آموزش عالی بیشتر است؛ گفت: اگر نظام آموزش‌وپرورش ما اصلاح نشود در آموزش عالی نیز به نتیجه نمی‌رسیم. آموزش‌وپرورش در نظام آموزشی، حکم دوران جنینی را دارد. اگر یک جنین با نقص متولد شود این نقص تا پایان زندگی با او همراه خواهد بود. نباید از آموزش‌وپرورش غفلت کنیم. ایشان افزود: کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده با همکاری چهار فرهنگستان و ۴۱ استاد و با ۲۳ مقاله منتشر شده‌ است و به آموزش و پرورش ایران تقدیم می‌شود. این کتاب دلیل روشنی است که فرهنگستان‌ها به وظایف خود آگاهی دارند. در فرهنگستان‌ها عده‌ای از استادان دانشگاه‌ها و پژوهشگران فارغ از کار اجرایی دور هم جمع شده‌اند تا برای کشور و آیندۀ آن فکر کنند و به مجریان کمک کنند. آقای دکتر حداد عادل گفت: من در طول عمرم کار اجرایی بسیار کرده‌ام؛ مسئولان تا زمانی که مسئول نشده‌اند آرمان‌گرا هستند، اما زمانی که مسئولیت بر دوش آن‌ها گذاشته می‌شود به اندازه‌ای با واقعیّت کار اجرایی درگیر می‌شوند که دیگر فرصت آرمان‌گرایی پیدا نمی‌کنند. در واقع مسئولان اجرایی با انبوهی از کارها مواجه هستند که دیگر حتی فرصت فکر کردن پیدا نمی‌کنند. یک جایی باید باشد که این مسئولیت را برعهده بگیرد و فرهنگستان‌ها برای خود چنین نقش و وظیفه‌ی قائل هستند. دکتر حداد عادل با بیان این مطلب که اگر آموزش‌وپرورش درستی داشته باشیم می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که آینده را ما می‌سازیم؛ گفت: برای رسیدن به آیندۀ مطلوب هیچ راهی جز توجه به آموزش‌و‌پرورش وجود ندارد. اگر می‌خواهید بدانید آیا حال فردای کشور خوب است باید امروز نبض آموزش‌و‌پرورش را بگیرید. بی‌شک اگر حال آموزش‌و‌پرورش خوب باشد، حال کشور نیز در همه شئون خوب خواهد بود. ایشان افزود: مؤلفان مقالات کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده از سرآمدان این عرصه هستند و تمام مطالبی که در این مقالات ارائه شده‌ است حاصل سال‌ها فکر و اندیشه است. هر یک از فرهنگستان‌ها بنا به نوع فعالیّتش تدوین بخشی از مبانی این کتاب را بر عهده گرفته است. مثلاً فرهنگستان زبان و ادب فارسی جنبۀ هویّت، ملّیّت و زبان تلاش کرده در این کتاب پیشنهادها و راهکارهایی برای آموزش‌وپرورش ارائه دهد. تألیف و تدوین این کتاب نشان می‌دهد که برای ما دانشگاهی‌ها آموزش‌و‌پرورش مهم است. انتشار این کتاب اتّفاق مهمی است و به این موضوع  توجه دارد که دانشگاهی‌ها به آموزش‌‌و پرورش توجه دارند. حداد عادل در ادامه با انتقاد از شیوۀ آموزش‌وپرورش در ایران گفت: در آموزش‌و‌پرورش ما بیشتر به علم بها داده شده تا شیوۀ تعلیم. باید از خودمان بپرسیم که ما چند استاد متخصّص در زمینۀ آموزش ریاضی، یا آموزش زبان فارسی تربیت کرده‌ایم. متأسفانه در نظام آموزشی کشور به مسئلۀ مهم تربیت معلّم متخصّص در رشته‌های مختلف فکر نکرده‌ایم و جای این مباحث نیز در این کتاب خالی است. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: اگر نبض آموزش‌و‌پرورش را بگیریم متوجه می‌شویم که حال آموزش‌و‌پرورش ما خوب نیست. باید صریح بگویم ما مسائل کلانی در آموزش‌و‌پرورش داریم و هنوز این مسائل حل نشده است. ما هنوز نظریۀ اقتصادی روشنی برای آموزش‌و‌پرورش نداریم و هنوز شاهد دعوا بر سر نظام آموزش دولتی و غیر‌دولتی هستیم. هنوز نمی‌دانیم سهم بخش خصوصی در آموزش‌و‌پرورش کجاست؟ او افزود: مسئلۀ دیگر؛ فشار مشکلات اقتصادی است که آموزش‌و‌پرورش با آن روبروست. باید بررسی کنیم که این فشارهای اقتصادی در سال‌های اخیر چه صدماتی به آموزش‌و‌پرورش وارد کرده است. بی‌ثباتی مدیریتی ضررهای جبران ناپذیری در آموزش‌و‌پرورش به همراه داشته است. فقط در ۱۰ سال گذشته ۸ وزیر در آموزش‌و‌پرورش  بر سرکار آمده. این بی‌ثباتی را شما کجا سراغ دارید؟! حداد عادل ادامه داد: با توجه به اهمّیّت امر تربیت معلّم؛ مقالۀ من در کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده به دانشگاه فرهنگیان اختصاص دارد. باید تلاش کلاف سردرگم آموزش‌وپرورش ایران را باز کنیم و تربیّت معلّم سر نخ کلاف آموزش‌و‌پرورش است. نگاه ما باید نسبت به دانشگاه فرهنگیان تغییر کند. دانشگاه فرهنگیان نباید تبدیل به یک دانشگاه درجۀ چهارمی شود. این دانشگاه فضای آموزشی درستی در اختیار ندارد. باید به این دانشگاه امکانات مناسبی اختصاص داده شود. ایشان در بخش دیگر سخنانش با اشاره به تأثیر آزمون سراسری دانشگاه‌ها بر فضای دبیرستان‌های کشور گفت: متأسفانه در دبیرستان‌ها همه چیز همین آزمون سراسری است و همین موضوع باعث شده مدرسه معنای خودش را از دست بدهد. تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی که ۶۰ درصد نمرۀ قبولی در دانشگاه‌ها را به نمرۀ دروس در دبیرستان‌ها اختصاص داده است در راستای بازگردان اعتبار به درس و تحصیل است. چرا به اهمّیّت این موضوع در کشور توجه نمی‌شود. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بخش پایانی سخنانش ضمن تأکید به این موضوع که بی‌اعتنایی به آموزش‌و‌پرورش جبران‌ناپذیر است از تمام کسانی که در تألیف کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده نقش داشته‌اند قدردانی کرد و گفت: امیدوارم رونمایی از این کتاب پایان تشریفاتی یک کار نباشد. بلکه در آینده نیز متناسب با نیازهای روز در مطالب آن بازنگری کرد.

در ادامه دکتر سیّد علیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی، گفت: آموزش‌و‌پرورش یک انسان از دوران جنینی او آغاز می‌شود و نباید دوران جنینی تا هشت سالگی کودک را نادیده گرفت چون در همین دوران است که آیندۀ یک انسان شکل می‌گیرد. باید فرزندان خود را از دوران جنینی از نظر روحی و جسمی تغذیه درستی بکنید و یک فرد مهارت‌های زندگی را در دوران کودکی فرا می‌گیرد. آقای دکتر مرندی تعهّد و تخصّص را دو بال کسانی عنوان کرد که در حوزۀ آموزش‌وپرورش فعالیّت می‌کنند و گفت: حضرت علی(ع) در سخنانش به امام حسن(ع) تأکید خاصی به فرزندپروری دارند و می‌گویند قلب یک کودک همچون زمینی است که در آن هر بذری بکاری، به بار خواهد نشست. رئیس فرهنگستان علوم پزشکی با اشاره به اهمّیّت دورۀ پیش‌دبستانی در آموزش‌وپرورش گفت: دورۀ پیش‌دبستانی از مهم‌ترین دوره‌هایی است که باید در امر آموزش کودکان سرمایه‌گذاری کرد. اگر به این دوره توجه شود یک فرد آیندۀ تحصیلی خوبی خواهد داشت. البته در امر آموزش نباید به معنویات بی‌اعتنا باشیم و افرادی که در دوران کودکی معنویات به آن‌ها آموزش داده نشده است، آیندۀ خوبی پیش‌رو نخواهند داشت.

آقای دکتر بهمن نامور مطلق رئیس فرهنگستان هنر، در ابتدای سخنان خود به جلوه‌های معرفت پرداخت و گفت: معرفت جلوه‌های گوناگونی دارد که دست‌ِکم چهار گونۀ اصلی آن عبارتند از: معرفت وحیانی، معرفت فلسفی، معرفت علمی و معرفت زیبایی‌شناختی. هر کدام هم روش و شیوۀ مخصوص به خود دارند: وحیانی نقلی، فلسفی تعقلی، علمی تجربی و زیبایی‌شناختی تخیلی است. این چهار دسته با هم بی‌ارتباط نیستند، برعکس مکمل همدیگرند. چنانچه حذف یا تضعیف یکی، نه‌تنها به آن حوزۀ معرفتی، بلکه به تمام حوزه‌های معرفتی ضربه وارد می‌کند. رشد شخصیت افراد جامعه در گرو پرورش موازی این معرفت‌هاست. ایشان سپس به وظایفِ نظام آموزشی اشاره و خاطرنشان کرد: نظام آموزشی وظیفه دارد برای تربیت انسانِ کامل به همۀ این چهار دسته بپردازد. هنر که بخش کانونی معرفت زیبایی‌شناسی محسوب می‌شود، اهمّیّت و ویژگی‌های خاص خود را دارد. رشد قوۀ خیال و پرورش عواطف ـ که در اسناد بالادستی به آن اشاره شده است ـ هم موجب ارتقاء ذوق زیبایی‌شناسی می‌شود و هم امکان خلاقیت و شکوفایی را در دیگر حوزه‌ها، حتی سخت‌ترین آن‌ها مانند ریاضیات و فیزیک فراهم می‌آورد. تکوین شخصیت متوازن کودک به همین فعالیت‌های متوازی و متعامل بستگی دارد. رئیس فرهنگستان هنر پیشنهادهای صاحب‌نظران و فعالان حوزۀ آموزش هنر را برشمرد و ادامه داد: توجه جدی و تأثیرگذار به سواد زیبایی‌شناسی و نقش آن در سبک زندگی، تربیت معلمان هنری زبده، کارآمد، به‌روز و با انگیزه و ساماندهی کتاب‌ها و منابع مرتبط، توجه بیشتر به جشنواره‌ها و مسابقات هنری مدارس به‌منظور استعدادشناسی، ظرفیت‌پروری و هدایت خلاقیت‌ها، توجه ساختارمند به نهادهای مرتبط مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و پیوستگی تشکیلاتی آن‌ها با مدارس، توجه به زیبایی‌شناسی فضاهای آموزشی،استفاده بیشتر از ظرفیت نهادهای ملّی مانند فرهنگستان هنر برای برنامه‌ریزی و آینده‌نگری حوزۀ پویا و در حال تحول هنر و مشاغل هنری از جمله مباحث مهمی هستند که توسط صاحب‌نظران و فعالان توصیه شده است. آقای دکتر بهمن نامورمطلق در ادامۀ سخنان خود نتیجه گرفت: به‌دلیل کم‌توجهی به تربیت زیبایی‌شناختی و به‌ویژه غلفت از دوران طلایی تربیت، یعنی کودکی و نوجوانی، جامعۀ ما با آسیب‌های جدی در این زمینه مواجه شده است. نگاهی گذرا به سلیقۀ عمومی جوانان در موسیقی و تجسمی همچنین زبان گیشه‌ها در سینما و تئاتر بیانگر نوعی انحطاط زیبایی‌شناختی در جامعه است. به امید اینکه جلسات و آثاری این چنینی بتوانند به راهکارهایی مناسب برای حل این مسائل بینجامد، باید از همۀ کسانی که در تهیۀ این کتاب و برگزاری این همایش به‌خصوص معاونت‌های پژوهشی چهار فرهنگستان تشکر کرد.

در ادامه مراسم حجت‌الاسلام‌والمسلمین آقای دکتر عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی با اشاره به آیه «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَ إِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ» ﴿۱۶۴ سوره آل عمران﴾  اظهار کرد: این آیه شریفه بهترین آیه برای معرفی معلمان است چراکه پیغمبر را به‌عنوان معلم معرفی و از آن به منت به معنای نعمت عظیم یاد می‌کند.
ایشان افزود: قرآن کتابی آسمانی و حکمی است، حکمت یعنی منزل عقل و علم نافع کارآمد که مبتنی‌بر لب است.  لب جمع عقل نظری، عملی، معاش و معاد است. وقتی این چهار عقل باهم جمع شوند صاحبان آن اولوالالباب می‌شوند. دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه حکمت زاده عقل است، بیان کرد: کتاب قرآن زاده وحی است ولی پیامبر نیامده که فقط به ما وحی آموزش دهد بلکه مبعوث شد که عقل را نیز رشد دهد. آقای دکتر خسروپناه با اشاره به 23 مقاله‌ای که در زمینه تعلیم و تربیت ارائه شده است، گفت: این مقالات نظری، کاربردی و بومی هستند که به برنامه درسی پرداخته شده است، بنابراین می‌توان از آن‌ها بهره برد. ایشان ادامه داد:‌ ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه شورا، موظفیم از این دانش نگاشته شده و تولیدی  بهره ببریم و آماده‌ایم که اساتید یافته‌های خود را به ما بیاموزند. دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: فرهنگستان‌ها نقش مهمی در حکمرانی علم و فناوری دارند، بر این اساس باید در سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری نقش داشته باشند. نباید فقط از استادان انتظار داشته باشیم که نقش تصدی‌گری داشته باشند، البته معلمان و استادان تصدی‌گری در آموزش و پرورش دارند ولی اینکه نقش در سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری و به تعبیری نقش در حکمرانی داشته باشند، مهم است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان پرسش‌های فلسفی در زمینه عدالت آموزشی و نظام آموزشی و سلامت روانی و پیشرفت علمی به عنوان پرسش اول اظهار کرد: باید مشخص کنیم نسبت حکمت و تعلیم و تربیت چیست؟ به هر حال تعلیم و تربیت ما مبتنی‌بر تفکر حکیمانه است یا تفکر مدرن؟
وی در بیان پرسش دوم اضافه کرد:‌ نسبت عقلانیت با تعلیم و تربیت کودک و نوجوان و جوان چیست؟ لذا موضوع فلسفه برای کودکان هم با این سؤال آشکار می شود، موضوع حافظه محوری در آموزش که چگونه تبدیل به عقلانیت محوری می‌شود  ناظر به این سؤال است.
استاد خسروپناه پرسش سوم را نظریه انسان‌شناسی تعلیم و تربیت عنوان کرد و افزود: مگر می‌توان از تعلیم و تربیت و عدالت آموزشی سخن گفت ولی نظریه را در این باب مشخص نکرد؟
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی نظریه معرفت شناسی تعلیم و تربیت را به‌عنوان پرسش چهارم و نظریه تکنولوژی و فناوری تعلیم و تربیت را به‌عنوان پرسش پنجم مطرح کرد و ادامه داد: البته در دانشگاه رشته فناوری آموزشی داریم اما باید مشخص کنیم فناوری آموزشی که مبتنی‌بر حکمت است چیست؟
وی پرسش ششم را نسبت حکمت و حکمرانی بیان کرد و گفت: مقصود از حکمرانی حکومت‌داری نیست. حکمرانی یک فناوری نویی است و مدت زیادی از عمرش نمی‌گذرد. ما در نظام تعلیم و تربیت، حکومت‌داری تعلیم و تربیت داریم اما حکمرانی تعلیم و تربیت نداریم چون نسبت حکمت و حکمرانی را نسنجیده و بررسی نکردیم.

آقای دکتر رضامراد صحرایی سرپرست وزارت آموزش‌وپرورش، آخرین سخنران این مراسم بود و در سخنانش اظهار داشت: ای کاش کتاب آموزش‌‌وپرورش آینده سال‌ها پیش تألیف می‌شد. این کتاب سند مهم و ارزشمندی است که جمعی از اندیشمندان و متفکران تألیف کرده‌اند. همواره مقام معظم رهبری در سخنان‌شان به آموزش‌و‌پرورش توجه داشته‌اند و به مسألۀ برنامه‌ریزی دربارۀ آینده تأکید کرده‌اند. آموزش‌و‌پرورش نیز یکی از بخش‌هایی است که همواره باید به آن توجه ویژه‌ای داشت. ایشان با اشاره به دوران ریاستش در دانشگاه فرهنگیان گفت: به نظر من دانشگاه فرهنگیان دانشگاهی برای آیندگان است و این معلم‌ها هستند که آیندۀ ما را می‌سازند. باید برای تحوّل نظام آموزش‌و‌پرورش تلاش کرد و اگر معلم‌های خوبی تربیت کنیم آیندۀ آموزش‌وپرورش روشن خواهد بود. او در ادامه گفت: چیزی که ما در آموزش‌و‌پرورش به آن نیاز داریم مفهوم پیوستگی است. آموزش‌و‌پرورش ما باید پویایی و تفکر را در جامعه گسترش دهد.

در پایان مراسم از کتاب آموزش و پرورش آینده رونمایی شد.

کتاب آموزش‌وپرورش آینده بازخوانی آموزش و پرورش ایران در آستانۀ قرن پانزدهم شمسی به‌اهتمام فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران تألیف، تدوین و انتشارات متن منتشر شده است.