مشاور وزیر آموزش‌وپرورش در اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین:
هيات امنايي شدن مدارس با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش سازگاری جدی دارد
مشاور وزیر آموزش‌وپرورش در اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین با اشاره به برخي نقدهای مطرح شده در خصوص هيأت امنايی شدن ۲۵ درصد مدارس كشور بر اساس سند تحول دولت و تبديل اين طرح به بهانه‌ای براي اخذ شهريه از اوليا گفت: بر اساس سند تحول دولت، تبدیل ۲۵ درصد مدارس كشور به مدارس هیأت امنایی بدون اخذ شهریه خواهد بود و اين طرح در راستای افزايش کیفیت مدرسه از طریق فعال‌سازی ظرفیت مدیریتی و تربیتی خانواده‌ها، معتمدین محلی، نهادهای علمی و حاکمیتی و معلمان مدارس مطرح شده است.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، علی پارسانیا در پاسخ به خبرنگار این مرکز در مورد اینکه برای سال آینده قرار است ۲۵ درصد مدارس کشور به‌صورت هیئت‌امنایی اداره شوند و خانواده‌ها در این مورد نگرانی‌هایی را داشته‌اند، اظهار کرد: در سند انتظارات رئیس‌جمهور از وزارت آموزش‌وپرورش، مجموعه‌‌ای از اقدامات تحولی مطرح شده است که یکی از آن‌ها تبدیل ۲۵ درصد مدارس دولتی در طول سه سال به مدارس هیات امنایی است، لذا در سال تحصيلي آينده ۲۵ درصد مدارس كشور هيات امنايي نخواهند شد و اين كار در طول سه سال انجام می‌شود.
هيات امنايي شدن مدارس با سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش سازگاری جدی دارد.
وی ادامه داد: در خصوص اداره مدارس به صورت هیأت امنایی، بین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و سند انتظارات دولت اشتراك نظر وجود دارد. اولاً مبانی نظری سند تحول می‌‌گوید عموم مدارس کشور در صورت امکان باید به صورت هیأت امنایی مطرح شوند. ثانیاً راهکار … سند تصریح دارد که …. اداره هیأت امنایی مدارس یکی از سازوکارهای اجرای این راهکار سند تحول است. ثالثاً پیش‌نویس الگوی مفهومی مدرسه تراز سند می‌‌گوید که یکی از مهمترین ویژگی‌های مدیریت مدرسه تحول‌یافته، مدیریت شورایی مبتنی بر خرد جمعی است که هم در سطح طراحی برنامه‌های مدرسه باید فعال شود و هم در اجرای برنامه‌ها و هم نظارت بر برنامه‌ها.
با این حساب، تبدیل ۲۵ درصد مدارس کشور به مدارس هیأت امنایی در طول سه سال، گام نخست است و هدف این است که تمام مدارس کشور که امکانش را دارند به صورت هیأت امنایی اداره شوند. این دقیقاً همان چیزی است که در مبانی نظری سند بدان تصریح شده است و خود سند نیز زمینه آن را فراهم کرده است.
الگوي گذشته براي اداره مدارس هيات امنايي اشتباه بود
پارسانیا با تشریح نگاه سند تحول به مدارس هیئت‌امنایی اظهار کرد: تفاوت جدي بين منظور سند تحول از هیئت‌امنایی شدن مدارس با مدارس هیئت‌امنایی فعلی وجود دارد و الگویي که اکنون در اداره مدارس هیئت‌امنایی استفاده می‌شود، اشتباه است و منجر به تحقق اهداف سند تحول نمی‌شود. مدارس هیئت‌امنایی موجود در فعال‌سازی ظرفیت‌های کم‌نظیر خانواده‌ها، نیروهای معتمد جامعه محلی، خبرگان، کارشناسان و صاحب‌نظران و حتی معلمان در اداره مدرسه موفق نبوده‌اند و از سوی دیگر این مدارس بهانه‌ای برای اخذ وجه از دانش آموزان شده‌اند. مدارس هیئت‌امنایی که مدنظر سند تحول انتظارات و مبانی نظری سند تحول بنیادین است با مدارس هیئت‌امنایی که اکنون فعال هستند، اشتراک لفظی دارد.
هدف از هيات امنايي كردن مدارس؛ حركت به سمت مدارس تحولي است
مشاور وزیر آموزش‌وپرورش اظهار کرد: موفقیت در اجرای این بند از سند تحول دولت، مستلزم مطالعه دلایل انحراف مدارس هیأت امنایی فعلی از اهداف اولیه است که باید توسط سازمان مشارکت‌ها انجام شود و بر اساس آن الگوی پیاده‌سازی هوشمندانه و کارشناسی‌شده‌ای ارائه شود که تجربه ناموفق گذشته دوباره تکرار نشود.
آقای وزیر مسئولیت این طراحی را به سازمان مشارکت‌های مردمی داده‌اند تا به نحوی نشود که به یک باره تابلوی مدارس دولتی به عنوان هیأت امنایی تغییر کند، بدون اینکه روح حاکم بر این الگو پیاده شود.
در مدارس هيأت امنايي ایده‌آل، مدير باید بر اساس پیشنهاد هيأت امنا انتخاب شود.
مشاور وزیر آموزش‌وپرورش در اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین ادامه داد: لازمه یک مدرسه تحولی داشتن، تفویض اختیارات به مدرسه و هیأت امنای مدرسه است، تا جایی که مبانی نظری سند تحول می‌‌گوید هیأت امنا می‌تواند مدیر مدرسه را به منطقه پیشنهاد دهد. البته این موارد را می‌توان به تدریج و با اصلاح قوانین و مقررات پیگیری کرد و اینگونه نیست که به محض هیأت امنایی شدن یک مدرسه، تمام اختیارات در وضعیت ایده‌آل به هیأت امنا داده شود. این یک حرکت تدریجی هوشمندانه است که باید به مرور و با اصلاح قوانین و مقررات انجام شود.
حدود و اختيارات هيات امنا مدارس بايد افزایش يابد
وی در پاسخ به این پرسش که امروز هم مدارس هیئت‌امنایی از بین افراد واجد شرایط که در سند تحول آمده است، انتخاب می‌شوند، اما عملاً هیئت‌امنا نقشی در مدیریت مدرسه ندارد و چگونه می‌خواهید در آينده اين كار را ممكن نماييد، اظهار کرد: دو تفاوت عمده در منظور سند تحول دولت از هیئت‌امنایی شدن مدارس وجود دارد. اولین تفاوت این است که در مدارس هیئت‌امنایی فعلی، هيات امنا به‌صورت بایسته و شایسته در برنامه‌های مدرسه نقش ندارد و برای اصلاح این کار باید حدود اختیارات هیئت‌امنا افزایش پیدا کند. این کار از طریق تغییر قوانین و مقررات امکان‌پذیر است تا هیئت‌امنای مدارس اختيار عمل داشته باشند. البته براي انجام اين كار بايد در مورد مدارس هیات امنایی، گفتمان سازی انجام شود و معلمان، مدیران و خانواده‌ها، به صورت مستقیم و غیر مستقیم آموزش ببینند و آماده شوند.
اخذ شهريه در مدارس هيات امنايي يك انحراف است
پارسانيا در مورد تفاوت دوم مدارس هيات امنايي مدنظر سند تحول با مدارس فعلي گفت: که در حال حاضر مدارس هيات امنايي فعلی به‌نوعی به سمت گرفتن شهریه از اوليا رفتند، در حالی که همه مدارس ما باید به‌صورت هیئت‌امنایی و با مشارکت اولیا، نيروهاي محلی و معتمد و معلمان مدرسه اداره شود و این موضوع ارتباطی به گرفتن شهریه که اکنون توسط مدارس هیئت‌امنایی گرفته می‌شود، ندارد و این كار یک انحراف است، لذا آنچه در سند تحول دولت مدنظر است هیئت‌امنایی شدن مدارس بدون اخذ شهریه از اولیا است.
البته مشارکت خیرین در تأمین منابع مالی مدرسه، بحث دیگری است که هیأت امنا می‌تواند پیگیری کند، اما این کار نباید در قالب دریافت شهریه الزامی انجام شود.
به این هم توجه داشته باشید که وقتی به سمت هیأت امنایی شدن عموم مدارس حرکت کنیم، اساساً اخذ شهریه از همه مردم ممکن نیست، چه رسد به اینکه مطلوب هم باشد.
در مدارس هيات امنايي جديد شهريه اخذ نخواهد شد و چه بسا این مدارس داراي عنوان ديگری شوند.
مشاور وزیر آموزش‌وپرورش در اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین در پاسخ به این پرسش که مدارس هیات امنایی فعلی از دانش آموزان شهریه می‌گیرند، آيا مدارس هیئت‌امنایی جدید می‌توانند بدون گرفتن شهریه اداره شوند اظهار کرد: همان طور که عرض کردم، هدف از هیئت‌امنایی شدن مدارسِ مد نظر سند تحول دولت، افزایش کیفیت مدارس از طریق افزایش مشارکت عوامل سهیم و مؤثر در تربیت است و این ربطی به اخذ شهریه ندارد. چه بسا در طرح سازمان مشارکت‌های مردمی، برای اینکه مدارس هیأت امنایی فعلی با مدارس هیأت امنایی مدنظر دولت سیزدهم اشتباه نشوند، از نمانام دیگری برای این مدارس استفاده شود. البته باید منتظر ماند تا طرح پیاده‌سازی همکاران این سازمان آماده شود.
