رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش خبر داد:

رشد چشمگیر مشارکت دانش‌آموزان پژوهشگر و فناور در فعالیت های پژوهشی

رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از رشد چشمگیر مشارکت دانش‌آموزان پژوهشگر و فناور در فعالیت های پژوهشی خبر داد و گفت:  هدف اصلی ما توسعه فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش است؛ زیرا تضمین‌کننده کیفیت تصمیمات، میزان پژوهش‌محوری آن‌ها است.

به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، علی محبی؛ رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، ظهر امروز نهم آذرماه در نشست خبری با حضور اصحاب رسانه،  با تأکید بر نقش بنیادین آموزش در توسعه کشور گفت: مسیر توسعه از آموزش انسان می‌گذرد و سرمایه انسانی نقطه آغاز و مهم‌ترین رکن رشد و آینده کشور است. هر آنچه به آینده‌سازی برای ایران مربوط می‌شود، در آموزش و پرورش رقم می‌خورد و امیدواریم با برنامه‌هایی که در دست اجرا داریم و با همراهی رسانه‌ها، وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهیم.

محبی با گرامیداشت روز مجلس و تقدیر از نقش قانون‌گذاری در توسعه، افزود: وجود قوانین مترقی، زمینه‌ساز پیشرفت است و بالعکس قوانین ناکارآمد می‌تواند مسیر توسعه را مختل کند. خوشبختانه در حوزه آموزش و پرورش، تعامل و همراهی بسیار خوبی با مجلس وجود دارد؛ به‌ویژه در دوره اخیر که این همکاری چشمگیرتر شده است. امیدواریم بتوانیم خلأهای قانونی موجود را برطرف کرده و نواقص را اصلاح کنیم.

وی با اشاره به نزدیک شدن به هفته پژوهش،  ادامه داد: وزارت آموزش و پرورش هم‌زمان با برنامه‌های ملی هفته پژوهش، از سطح مدرسه تا ستاد، برنامه‌های متنوعی را اجرا می‌کند. هدف اصلی ما توسعه فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش است؛ زیرا تضمین‌کننده کیفیت تصمیمات، میزان پژوهش‌محوری آن‌هاست. در گذشته بارها شاهد تصمیماتی بوده‌ایم که به‌دلیل ضعف در پیوست پژوهشی، نتایج مطلوبی به همراه نداشته‌اند. بنابراین اتخاذ هر تصمیم درست، نیازمند پژوهش دقیق، متقن و کافی است.

شعار هفته پژوهش امسال؛ «سرمایه‌گذاری در پژوهش؛ ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی»

محبی با تشریح شعار و روزشمار هفته پژوهش در وزارت آموزش و پرورش، اعلام کرد: شعار هفته پژوهش امسال که به تصویب شورای پژوهشی پژوهشگاه رسیده، «سرمایه‌گذاری در پژوهش؛ ارتقای کیفیت و عدالت آموزشی» است. ما معتقدیم اگر قرار است کیفیت و عدالت آموزشی در کشور ارتقا یابد، بی‌تردید باید در حوزه پژوهش سرمایه‌گذاری جدی صورت گیرد. 

وی با تأکید بر محوریت معلم در تحول آموزشی، افزود: پیش از ۸۰ هزار معلم پژوهنده در سراسر کشور فعالیت دارند. در هفته پژوهش نشست‌های تخصصی با محوریت معلمان پژوهنده برگزار می‌شود تا ضمن شنیدن دغدغه‌ها، برای تقویت اقدام‌پژوهی در مدارس برنامه‌ریزی مشترک صورت گیرد.

وی با اشاره به وجود بیش از ۷۰۰ پژوهش‌سرای دانش‌آموزی در کشور، افزود: در هفته پژوهش بازدیدهای سراسری از پژوهش‌سراها انجام خواهد شد و ظرفیت‌های پژوهشی دانش‌آموزی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

محبی با تشریح جشنواره ملی هفته پژوهش، گفت: رقابت‌های پژوهشی از مدرسه آغاز می‌شود و مرحله به مرحله از سطح مدرسه به مرحله شهرستانی، سپس استانی و نهایتاً به مرحله کشوری می‌رسد. این جشنواره در هشت محور اصلی برگزار می‌شود که هر یک بخش مهمی از فعالیت‌های پژوهشی آموزش و پرورش را پوشش می‌دهد.

وی ادامه داد:۸ محور جشنواره ملی هفته پژوهش عبارتند از؛ دانش‌آموزان پژوهشگر و فناور برگزیده، معلمان پژوهنده، پژوهشگران برگزیده،  دستاوردهای پژوهشی برتر، دانشجومعلمان پژوهشگر، مدیران برگزیده پژوهش‌سراهای دانش‌آموزی، شوراهای تحقیقات ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها و  کمیته‌های پژوهشی حوزه ستادی آموزش و پرورش. 

فرایند داوری و محل استقرار کمیته‌ها

رئیس ستاد بزرگداشت هفته پژوهش با تأکید بر لزوم داوری عادلانه و دقیق، گفت: برای هر محور جشنواره یک کمیته داوری مستقل تشکیل شده که بر اساس معیارهای دقیق مندرج در شیوه‌نامه عمل می‌کند. تلاش کرده‌ایم فرایند داوری به‌گونه‌ای طراحی شود که کمترین امکان سوگیری یا دخالت وجود داشته باشد.

وی محل استقرار دبیرخانه‌ها را چنین اعلام کرد: کمیته معلم پژوهنده در استان فارس، کمیته دانش‌آموز پژوهشگر و فناور در اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، کمیته شورای تحقیقات برتر استان‌ها در مرکز آموزش چندزبانه و عشایر در تبریز و سایر کمیته‌ها در پژوهشکده‌های پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش مستقر است.

رشد چشمگیر مشارکت دانش‌آموزان پژوهشگر و فناور

محبی  خاطرنشان کرد: امسال ۷۹ هزار و ۴۷۴ دانش‌آموز به مرحله کشوری رسیده‌اند؛ یعنی این افراد از سطح مدرسه، منطقه و استان عبور کرده و شرایط لازم را برای معرفی در سطح ملی به‌دست آورده‌اند. این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ این عدد فقط ۸۰۴۲ نفر بود.

بنابراین، رشدی حدود ده‌برابری داشته‌ایم که نشان‌دهنده استقبال گسترده دانش‌آموزان از فعالیت‌های پژوهشی است.

رئیس پژوهشگاه مطالعات در ادامه، گفت: در محور معلمان پژوهنده، دو دسته آمار داریم؛ یکی تعداد کل شرکت‌کنندگان ثبت‌نام‌شده در سامانه و دیگری تعداد کسانی که استانداردها را گذرانده و به مرحله کشوری راه یافته‌اند.

محبی با اشاره به آمار دقیق معلمان پژوهنده و راه‌یافتگان به مرحله کشوری افزود: تعداد کل معلمان شرکت‌کننده؛ در سال ۱۴۰۱، ۵۰ هزار نفر و امسال ۷۸ هزار و ۶۴۹ نفر بوده که  رشد ۱.۵ برابری داشته است. تعداد راه‌یافتگان به مرحله کشوری در سال ۱۴۰۱،  ۱۷۶ نفربوده و  امسال به  ۳۸۹ نفر رسیده که  رشد بیش از ۲ برابری داشته است.

وی همچنین توضیح داد: این افزایش بیانگر رشد کیفی آثار و ارتقای سطح اقدام‌پژوهی در مدارس است. از میان این افراد، ۳۲ معلم پژوهنده برتر در روز ملی پژوهش معرفی و تجلیل خواهند شد. همچنین در بخش دانش‌آموزی نیز ۲۰۰ دانش‌آموز برگزیده معرفی و تقدیر می‌شوند. مراسم با حضور وزرای آموزش‌وپرورش و علوم برگزار خواهد شد.

رشد آثار در محور دستاوردهای پژوهشی

رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش درباره محور دستاوردهای پژوهشی نیز گفت: در سال ۱۴۰۱، تعداد ۳۹ اثر به مرحله کشوری راه یافته بود؛ اما امسال این تعداد به ۵۳ اثر رسیده است که نشان‌دهنده افزایش مشارکت پژوهشگران و ارائه طرح‌های علمی اثرگذار در حوزه تعلیم و تربیت است.

وی اظهار کرد: برگزاری مراسم ملی هفته پژوهش در روز ۲۳ آذر و معرفی برگزیدگان مرحله کشوری بر اساس داوری دقیق و معیارهای مصوب انجام خواهد شد.

محبی گفت: در یک سال گذشته علاوه بر جشنواره‌ها و همایش‌های ملی، همایش بین‌المللی «مدرسه تراز» نیز برگزار شد که بیش از ۵۰۰ مقاله، ۵ سخنران بین‌المللی و ۱۷ سخنران داخلی در آن حضور داشتند و آخرین یافته‌های جهانی درباره مدرسه مطلوب ارائه شد.

محبی درباره راهبری الگوی مدرسه تراز گفت: طبق برنامه، الگو در سال گذشته در ۱۰ درصد مدارس اجرا شد، امسال در ۵۰ درصد و سال آینده نیز در ۵۰ درصد باقی‌مانده اجرا خواهد شد تا همه مدارس کشور تحت پوشش قرار گیرند.

رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش افزود: هدف این الگو ارتقای مدیریت مدرسه، بهبود برنامه درسی، توانمندسازی معلم و دانش‌آموز، تقویت ارتباط با خانواده و ایجاد محیط تربیتی استاندارد است تا خروجی مدرسه دانش‌آموزانی با شایستگی‌های لازم برای زندگی فردی و اجتماعی باشند.