نگاهی به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در برنامه هفتم توسعه
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یکی از اساسیترین اسناد بالادستی کشور، با هدف ایجاد تحول عمیق و همهجانبه در نظام آموزشی تهیه و تدوین شده است. این سند با توجه به نیازهای جامعه، تحولات جهانی، و ضرورتها و مبانی دینی، فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی ایران اسلامی طراحی شده است و تلاش میکند تا نظام آموزشی کشور را بهسوی تحول همهجانبه هدایت کند.
در برنامه هفتم توسعه، توجه ویژهای به اجرای سند تحول بنیادین شده است. این برنامه با در نظر گرفتن اهداف بلندمدت کشور و ضرورت بهبود کیفیت آموزشی، سعی دارد تا از طریق اصلاح ساختارها، بهروزرسانی محتوای درسی، و ارتقاء مهارتهای حرفهای معلمان، گامهای مؤثری در جهت تحقق اهداف سند تحول بردارد. تأکید بر نوآوری، بهرهگیری از فناوریهای نوین، و تقویت بنیانهای اخلاقی و هویتی دانشآموزان از دیگر محورهای مهم این برنامه است.
با توجه به اهمیت و ابلاغ قانون برنامه هفتم توسعه، در ادامه به مواردی اشاره خواهد شد که در آنها بهطور مستقیم بر اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تأکید شده است:
جدول شماره 20- (اهداف کمی سنجههای عملکردی ارتقاء نظام آموزشی)، ردیف اول:
سنجه عملکردی | واحد | هدف کمی در پایان برنامه |
کتب درسی مبتنی بر ساحتهای ششگانه سند تحول (هدف در پایان برنامه 100 درصد) | درصد | 100 |
معلمان و مدیران دارای گواهینامه صلاحیت حرفهای | درصد | 100 |
آزمونهای ملی جامع پایش کیفیت در پایان دورههای تحصیلی | تعداد | 4 |
پوشش آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی در دوره متوسطه دوم | درصد | 45 |
آموزش یک مهارت فرهنگی- هنری، ورزشی، مهارتی به دانشآموزان در پایان هر دوره تحصیلی | درصد | 100 |
بازماندگان از تحصیل با اولویت دوره ابتدایی | درصد | 10 |
کلاسهای با تراکم بالای 40 نفر دانشآموز | تعداد | 0 |
حضور دانشآموزان حداقل دو مرتبه در سال تحصیلی در اردوهای هویتساز | درصد | 100 |
نظام مدیریتی:
ماده 91- بهمنظور ارتقای بهرهوری و بهبود نظامات مدیریتی آموزش و پرورش، وزارت آموزش و پرورش مکلف است، ساختار و تشکیلات اداری خود را متناسب با مأموریتهای مقرر در سند تحول بنیادین در کلیه سطوح و تحقق تربیت تمام ساحتی با تأکید بر موارد زیر تا پایان سال اول برنامه بازمهندسی و اصلاح نماید و پیشنهاد اصلاحی را پس از تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور به تصویب شورای عالی اداری برساند.
الف- استقرار الگوی مدرسه تراز سند تحول بنیادین با تأکید بر پیوند مدرسه با نهاد مسجد، نهادهای مذهبی، انقلابی، گروههای جهادی و خانواده و جلب مشارکتهای آموزشی و تربیتی مردمی و اعطای اختیارات مالی، مدیریتی، آموزشی و پرورشی لازم به مدارس مربوط؛
ب- اصل مدرسه محوری با تأکید بر تقویت مدارس دولتی؛
پ- حذف ساختارهای غیر ضرور در استانها و مناطق؛
ت- اعطای اختیارات اداری و مالی لازم و تقویت سطح تصمیمگیری به ارکان مدرسه بهعنوان کانون تربیتی محله؛
ث- بهکارگیری فناوریهای نوین در ارائه خدمات اداری و آموزشی و پرورشی و سامانه سپاری خدمات و فرایندهای کاری با تأکید بر تکمیل و یکپارچهسازی نظام آماری و سامانههای کاربردی آموزش و پرورش.
آموزش و پرورش بهمثابه امر ملی:
ماده 92- در راستای ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش و تأکید بر همکاری همه ارکان و فعالان، اقدامات زیر انجام میگردد:
الف- دستگاههای اجرایی مکلفند بر اساس «برنامه تقسیم کار ملی و نقشه راه اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» و «الگوی نظارت و نظام شاخصها و استانداردهای ارزشیابی این سند» که به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش تا شش ماه پس از ابلاغ برنامه به تصویب هیأت وزیران میرسد، نسبت به در اختیار گذاشتن امکانات و منابع خود بر اساس اعلام نیاز واحدهای آموزشی، پرورشی و ورزشی وزارت آموزش و پرورش اقدام نمایند.
ب- سازمان مکلف است به منظور تأمین سلامت روحی و جسمی دانشآموزان و پیشگیری و مقابله بهنگام و مؤثر با آسیبهای اجتماعی و رفتارهای پر خطر دانشآموزان، از ظرفیتهای قانونی در اختیار از جمله منابع و ظرفیتهای سازمانها و نهادهای متولی، اعم از سازمانهای امور اجتماعی، بهزیستی، صدا و سیمای جمهوری اسلامی، شورای اجتماعی کشور و دستگاههای درمانی، حمایتی، انتظامی، قضایی، فرهنگی، ورزشی و تربیتی و تجمیع منابع قابل اختصاص برای این امر اقدام نماید.
پ- سازمان مکلف است نسبت به تنظیم و اجرای سیاستهای حمایتی از خیرین مدرسهساز و منظور نمودن معادل کمکهای تحققیافته آنان جهت تکمیل طرحهای (پروژههای) نیمهتمام خیرین در بودجه سنواتی اقدام نماید، منوط به اینکه تعیین ساختگاه با مجوز آموزش و پرورش و مبتنی بر اسناد آمایش سرزمین صورت گیرد.
ت- سازمان امور مالیاتی کشور موظف است، هزینه کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی در احداث، توسعه، تکمیل و تجهیز فضاهای آموزشی و پرورشی، خوابگاههای شبانهروزی، کتابخانهها، سالنهای ورزشی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و مراکز آموزش مهارتی که در چارچوب مصوبات شورای برنامهریزی و توسعه استان انجام میشود حسب مورد با تأیید سازمان و توسعه، نوسازی و تجهیز مدارس کشور یا سازمانهای ذیربط بهعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب نماید.
متن کامل قانون برنامه هفتم توسعه را از لینک زیر دریافت کنید: